Κ. Κωσταβάρας | 17-09-2024
Η νόσος του Παρκινσον είναι ένα χρόνιο εκφυλιστικό νόσημα του νευρικού συστήματος που εκδηλώνεται συνήθως με τρόμο, δυσκαμψία και βραδυκινησία, προσβάλλει δεν ασθενείς μέσης και μεγάλης ηλικίας. Σε αυτές τις ηλικίες είναι επίσης συχνά τα εκφυλιστικά νοσήματα της σπονδυλικής στήλης όπως η οσφυϊκή στένωση, η κύφωση, η σκολίωση και η αυχενική μυελοπάθεια, τα οποία προκαλούν ως επί το πλείστον πόνο και δυσκολία στο περπάτημα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις η θεραπεία είναι συντηρητική με φάρμακα, περπάτημα, άσκηση και φυσικοθεραπεία, ωστόσο σε κάποιες προχωρημένες περιπτώσεις κρίνεται απαραίτητη η χειρουργική επέμβαση. Αυτό που έχει παρατηρηθεί είναι ότι η επιτυχία των επεμβάσεων σπονδυλικής στήλης είναι μικρότερη όταν υπάρχει παράλληλα νόσος του Παρκινσον. Γιατί όμως γίνεται αυτό; και τι εξήγηση έχει;
Κατ αρχήν στους ασθενείς με Πάρκινσον διαταράσσεται η ισορροπία μεταξύ των μυών, εξ ου και ο χαρακτηριστικός τρόμος. Όπως ακριβώς δεν "συνεννοούνται" μεταξύ τους οι μύες των χεριών, έτσι δεν συνεργάζονται αρμονικά και οι μεγάλοι μυες που στηρίζουν τον κορμό. Για το λόγο αυτό συχνά βλέπουμε ασθενείς με Πάρκινσον να έχουν εμφανή παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης: κύφωση ή κυφο-σκολίωση.
Επίσης υπάρχουν ορισμένα σπάνια Παρκινσονικά σύνδρομα όπως η καμπτοκορμία (ο ασθενής γέρνει προς τα μπρος), το σύνδρομο drop head (ο ασθενής έχει το κεφάλι του μονίμως πεσμένο μπροστά) και το σύνδρομο Pisa (ο ασθενής γέρνει προς το πλάι σε μια στάση που θυμίζει τον πύργο της Πιζα). Σε όλα αυτά τα σύνδρομα η δυσλειτουργία του μυϊκού συστήματος προκαλεί παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης η οποία είναι ιδιαίτερα δύσκολη στη θεραπεία.
Το κυριότερο πρόβλημα που έχει παρατηρηθεί σε ασθενείς με Παρκινσον που υποβάλλονται σε τέτοιες επεμβάσεις είναι η σταδιακή απώλεια της ισορροπίας της σπονδυλικής στήλης. Έτσι μπορεί να γίνει μια σπονδυλοδεσία με σκοπό να σταθεροποιηθεί η σπονδυλική στήλη, και τελικά μέσα στους επόμενους μήνες να έχουμε ενδεχόμενα οπως κύφωση, σκολίωση, θραύση των ράβδων, αποτυχία της σταθεροποίησης (ψευδάρθρωση) και γενικά παραμονή ή επανεμφάνιση του πόνου. Αρκετά συχνά χρειάζεται δεύτερη διορθωτική επέμβαση και επέκταση μιας σπονδυλοδεσίας.
Παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα να μην πάει καλά ένα χειρουργείο σπονδυλικής στήλης σε ασθενείς με Πάρκινσον είναι η ηλικία >55 ετών, η κύφωση στη θωρακο-οσφύϊκή μοίρα, η οστεοπόρωση, η οστεοαρθρίτιδα του ισχίου και η εμφανής ανισορροπία (ο ασθενής γέρνει πολυ προς τα μπρος).
Τι πρέπει να γίνεται λοιπόν; σε ασθενή που πάσχει από Πάρκινσον και ταυτόχρονα έχει σοβαρό πόνο στη σπονδυλική στήλη, πρέπει να εξαντλούνται όλα τα συντηρητικά μέσα (φάρμακα, περπάτημα, κολύμβηση, φυσικοθεραπείες, ενέσεις) πριν καταλήξουμε σε χειρουργική επέμβαση. Ο ασθενής πρέπει να ενημερωθεί προεγχειρητικά για την αυξημένη πιθανότητα επιπλοκών και την ενδεχόμενη αποτυχία μιας τέτοιας επέμβασης. Το Πάρκινσον αλλά και η οστεοπόρωση πρέπει να είναι καλά ρυθμισμένα με φάρμακα, ενώ αν συνυπάρχει σοβαρή οστεοαρθρίτιδα του ισχίου είναι καλό να προηγείται η αρθροπλαστική από το χειρουργείο της σπονδυλικής στήλης.
Στον προεγχειρητικό σχεδιασμό θα πρέπει να λαμβάνονται υπ όψη οι ακτινολογικές παράμετροι όπως η ενδεχόμενη κύφωση ή σκολίωση, αλλά και οι μετρήσεις της πυέλου: η ισορροπία ανάμεσα στη λεκάνη και την υπερκείμενη σπονδυλική στήλη έχει βρεθεί τα τελευταία χρόνια ότι παίζει μεγάλο ρόλο στην επιτυχία μιας επέμβασης. Τέλος, οι ασθενείς αυτοί χρειάζονται οπωσδήποτε εντατική αποκατάσταση μετά από ένα χειρουργείο και αυτό μπορεί να γίνει είτε με ένα Φυσικοθεραπευτή είτε σε Ειδικό Κέντρο Αποκατάστασης.