H αρτηριοφλεβική δυσπλασία (arterio-venous malformation = A.V.M.) είναι μια συγγενής ανωμαλία στη διάπλαση των αγγείων. Η δυσπλασία μπορεί να μην προκαλεί συμπτώματα, ή να προκαλέσει πονοκέφαλο, επιληπτικές κρίσεις και εγκεφαλική αιμορραγία. Η αντιμετώπισή της είναι είτε με εμβολισμό, είτε με νευροχειρουργική επέμβαση, είτε με στερεοτακτική ακτινοχειρουργική.
Αρχικό σύμπτωμα της αρτηριοφλεβικής δυσπλασίας μπορεί να είναι μια επιληπτική κρίση ή ο έντονος εμμένων πονοκέφαλος
Κ. Κωσταβάρας, Νευροχειρουργός ΙΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ
Όπως αναφέρθηκε στην προηγούμενη ερώτηση, πρόκειται για συγγενή ανωμαλία δηλ. υπάρχει από τη γέννηση του ασθενούς. Το «λάθος» στην διαμόρφωση των αγγείων συμβαίνει στην ενδομήτριο ζωή.
Η αρτηριοφλεβική δυσπλασία συναντάται πολύ συχνά στον εγκέφαλο και σπάνια στο νωτιαίο μυελό.
Η αρτηριοφλεβική δυσπλασία μοιάζει με ένα κουβάρι από αγγεία, που παρεμβάλλεται ανάμεσα στις αρτηρίες και τις φλέβες του εγκεφάλου.
Η αρτηριοφλεβική δυσπλασία μπορεί να μην προκαλεί κανένα σύμπτωμα, για πολλά χρόνια. Επίσης, μπορεί να προκαλέσει :
• πονοκέφαλο, πολλές φορές σφύζοντα (σα ν' ακούει κανείς το σφυγμό του μέσα στο κεφάλι του)
• επιληπτικές κρίσεις
• νευρολογικό έλλειμμα πχ αδυναμία στο χέρι, ή στο πόδι, δυσκολία στην ομιλία κλπ
• ο σοβαρότερος κίνδυνος από μία αρτηριοφλεβική δυσπλασία είναι η εγκεφαλική αιμορραγία.
Υπάρχει αιφνίδιος και ισχυρός πονοκέφαλος, που συνοδεύεται από εμετό και νευρολογικό έλλειμμα πχ αδυναμία στο χέρι ή και το πόδι, δυσκολία στην ομιλία, θόλωση της όρασης κλπ.
Η εγκυμοσύνη έχει αυξημένη πιθανότητα εγκεφαλικής αιμορραγίας από αρτηριοφλεβική δυσπλασία.
Η αρτηριοφλεβική δυσπλασία υπάρχει από τη γέννηση του ασθενούς, αλλά τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται σε ασθενείς ηλικίας -κατά μέσο όρο- 33 ετών.
Είναι επικίνδυνη μορφή αιμορραγίας. Ένα ποσοστό 10% των ασθενών με τέτοια αιμορραγία χάνει τη ζωή του και ένα 30-50% εμφανίζει νευρολογικό έλλειμμα.
Όχι. Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: μια μικρή αρτηριοφλεβική δυσπλασία αιμορραγεί συχνότερα και η αιμορραγία είναι πιο επικίνδυνη.
Ο κίνδυνος έχει υπολογιστεί ότι είναι 2-4% ανά χρόνο.
Όχι. Υπάρχει ένας περίπλοκος μαθηματικός τύπος, που έχει ως δεδομένα τον ετήσιο κίνδυνο και το προσδοκώμενο προσδόκιμο επιβίωσης. Παράδειγμα: αν σε μια χώρα ο μέσος όρος ζωής ενός άντρα είναι 75 έτη και ο ασθενής με την αρτηριοφλεβική δυσπλασία είναι 50 ετών, το προσδοκώμενο προσδόκιμο επιβίωσης είναι 25 έτη.Αν πάρουμε σαν δεδομένο ότι ο ετήσιος κίνδυνος είναι 3%, ο άνδρας αυτός έχει 53% πιθανότητες να συμβεί εγκεφαλική αιμορραγία, μία τουλάχιστον στιγμή στη ζωή του.
Όχι. Οι μελέτες δίνουν διαφορετικά -πάντα υψηλότερα- ποσοστά, για τον πρώτο χρόνο από την αιμορραγία, από 6-18%.
Η διάγνωση της αρτηριοφλεβικής δυσπλασίας μπαίνει αρχικά με την αξονική ή την μαγνητική τομογραφία. Ωστόσο χρειάζεται οπωσδήποτε η ψηφιακή αγγειογραφία, προκειμένου να διαπιστωθεί:
1. ποια ακριβώς αγγεία μπαίνουν και βγαίνουν μέσα σε αυτό το «κουβάρι»
2. αν υπάρχει και ανεύρυσμα μέσα στην δυσπλασία
3. αν μπορεί να γίνει εμβολισμός της δυσπλασίας.
Η πιθανότητα είναι 7%.
Η αντιμετώπιση μιας αρτηριοφλεβικής δυσπλασίας είναι διαφορετική σε κάθε περίπτωση. Μπορεί να είναι :
• με εμβολισμό της δυσπλασίας
• με νευροχειρουργική επέμβαση
• με στερεοτακτική ακτινοχειρουργική
1) εμβολισμός:
Πλεονέκτημα = λιγότερες επιπλοκές, διευκολύνει το χειρουργείο ή την στερεοτακτική ακτινοχειρουργική.
Μειονέκτημα = πολλές φορές δεν αρκεί, μπορεί να χρειαστεί πολλά στάδια δηλ. πολύ καιρό μέχρι να αποκλείσει συνολικά τη δυσπλασία.
2) νευροχειρουργική επέμβαση:
Πλεονέκτημα = εξαλείφει αμέσως τον κίνδυνο αιμορραγίας, που είναι η σοβαρότερη επιπλοκή μιας αρτηριοφλεβικής δυσπλασίας, είναι η μόνη λύση όταν υπάρχει νευρολογικό έλλειμμα και κίνδυνος ζωής.
Μειονέκτημα = περισσότερες επιπλοκές.
3) στερεοτακτική ακτινοχειρουργική:
Πλεονέκτημα = λιγότερες επιπλοκές.
Μειονέκτημα = δεν αρκεί πάντα, αργεί να δράσει (η επιτυχία εκτιμάται μήνες μετά), δεν εφαρμόζεται σε μεγάλες δυσπλασίες.
Ο νευροχειρουργός πρέπει να βρει με το χειρουργικό μικροσκόπιο υψηλής μεγέθυνσης, τα αγγεία που τροφοδοτούν την δυσπλασία και να τα αποκλείσει με ειδικά clips. Στο τέλος της επέμβασης αφαιρεί ολόκληρη τη δυσπλασία.
Θα πρέπει να επισκεφθείτε ένα Νευροχειρουργό.