Ο πόνος στη μέση (οσφυαλγία) είναι ένα πολύ κοινό σύμπτωμα. Το πιο συχνό αίτιο είναι η μυϊκή καταπόνηση, σε συνδυασμό με την έλλειψη φυσικής κατάστασης. Η ξεκούραση για 2-3 ημέρες και ενδεχομένως ήπια παυσίπονα μπορούν να λύσουν το πρόβλημα.

Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις, το αίτιο είναι πιο σοβαρό : μια δισκοκήλη (αλλιώς κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου), η σπονδυλολίσθηση, ένα κάταγμα ή ένας όγκος. Ο πόνος στη μέση θεωρείται επικίνδυνος όταν συνυπάρχει με πόνο, μούδιασμα, αδυναμία στο πόδι, πρόβλημα στην ούρηση κ.ο.κ.

Η αντιμετώπιση ενός πόνου στη μέση ξεκινάει από ένα λεπτομερές ιστορικό (πότε άρχισε ο πόνος, πόσο διαρκεί, που αντανακλά, τι τον επιδεινώνει κλπ) και ακολουθεί η φυσική εξέταση. Πρέπει εκτός των άλλων να διερευνηθούν και άλλα σημεία του σώματος που μπορεί να προκαλέσουν πόνο που μοιάζει με τον πόνο στη μέση, όπως οι νεφροί και η κοιλιά. Αν κριθεί αναγκαίο θα ζητηθούν εξετάσεις όπως απλές ακτινογραφίες αλλά και μαγνητική τομογραφία. Η συντηρητική θεραπεία (ξεκούραση, φάρμακα, φυσικοθεραπεία) συνήθως αρκεί. Σε σπάνιες περιπτώσεις χρειάζεται ειδική χειρουργική επέμβαση. Εναλλακτικά υπάρχουν ενέσεις στη σπονδυλική στήλη με τοπική αναισθησία.

Συχνές ερωτήσεις για την οσφυαλγία

Από τι αποτελείται η σπονδυλική στήλη στην περιοχή της μέσης (οσφύος) ;

Η σπονδυλική στήλη στην περιοχή της μέσης αποτελείται από :

1. οστά (σπόνδυλοι)
2. μεσοσπονδύλιους δίσκους (ανάμεσα σε δύο γειτονικούς σπονδύλους υπάρχει σαν μαξιλαράκι ένας δίσκος)
3. αρθρώσεις (στο οπίσθιο τμήμα κάθε σπονδύλου υπάρχουν δύο αρθρώσεις)
4. συνδέσμους
5. τένοντες
6. μυς και τέλος
7. νεύρα που εξέρχονται από την σπονδυλική στήλη (ένα δεξιά και ένα αριστερά για κάθε επίπεδο) και δίνουν νεύρωση στα πόδια

⃰υπό μια ευρύτερη έννοια και ο μεσοσπονδύλιος δίσκος είναι μια μορφή άρθρωσης. Δείτε και την ενότητα ανατομία της σπονδυλικής στήλης

Σε ποια από τα προαναφερόμενα στοιχεία της σπονδυλικής στήλης μπορεί να οφείλεται ο πόνος στη μέση ;

Όλα τα ανατομικά στοιχεία που περιγράφηκαν στην παραπάνω ερώτηση έχουν νευρικές αισθητικές απολήξεις, συνεπώς η βλάβη σε κάθε ένα από αυτά μπορεί να προκαλέσει πόνο. Το πιο συχνό αίτιο οσφυαλγίας είναι η καταπόνηση των μαλακών μορίων δηλ. των μυών, συνδέσμων και τενόντων. Τότε λέμε ότι ο πόνος είναι «μυϊκός».

Επίσης ισχύει το εξής παράδοξο : η εικόνα στις ακτινολογικές εξετάσεις, δεν συμβαδίζει πάντα με την ένταση του πόνου. Έτσι, ένας ασθενής μπορεί να έχει φοβερό πόνο στη μέση από μια μυϊκή θλάση (χωρίς να φαίνεται κάτι σε μια απλή ακτινογραφία ή σε μια μαγνητική τομογραφία) ενώ άλλος ασθενής με μεγάλη κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου να μην έχει κανένα σύμπτωμα.

Σε τι μπορεί να οφείλεται ο πόνος στη μέση ;

Το αίτιο του πόνου στη μέση είναι :

1. μυϊκή καταπόνηση των μυών, τενόντων και συνδέσμων που περιβάλλουν τη σπονδυλική στήλη. Αυτό είναι το πιο συχνό αίτιο (πάνω από 70%)

2. φθορά στους μεσοσπονδυλίους δίσκους (πχ κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου)

3. φθορά στις αρθρώσεις

4. σπονδυλολίσθηση

5. κατάγματα (από κάποιο τραυματισμό αλλά και αυτόματα από οστεοπόρωση ή μετάσταση)

6. άλλα σπάνια αίτια όπως όγκοι των οστών, φλεγμονή (σπονδυλοδισκίτιδα) ρευματολογικά νοσήματα (πχ αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα), νόσος Scheuermann

7. αίτια εκτός της σπονδυλικής στήλης πχ νεφρολιθίαση (πέτρα στα νεφρά), ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, χολοκυστίτιδα.

Το αίτιο του πόνου μπορεί να διαφέρει από ηλικία σε ηλικία ;

Ναι, όσο μεγαλώνει κανείς, τα αίτια αλλάζουν γιατί αλλάζει η δομή της σπονδυλικής στήλης. Σε νέους ανθρώπους συνήθως πάσχει ο μεσοσπονδύλιος δίσκος : το πιο συχνό αίτιο (εκτός από την μυϊκή καταπόνηση) είναι η κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου.

Στις μεγάλες ηλικίες, εντείνεται η φθορά στα οπίσθια στοιχεία της σπονδυλικής στήλης (πχ αρθρώσεις) και έτσι πιο συχνά αίτια είναι η οστεοαρθρίτιδα και η οσφυϊκή στένωση (σπονδύλωση), ενώ αρχίζουν να εμφανίζονται και τα κατάγματα από οστεοπόρωση.

Ο πόνος στη μέση μπορεί να σχετίζεται με το σωματικό βάρος ;

Ναι, είναι και εμπειρικά γνωστός αλλά και επιστημονικά τεκμηριωμένος ο ρόλος του αυξημένου σωματικού βάρους στην οσφυαλγία. Αυτό πιθανώς σχετίζεται με το γεγονός ότι ένας άνθρωπος με αυξημένο βάρος σώματος, συνήθως δεν γυμνάζεται άρα δεν έχει «φτιάξει» το κατάλληλο μυϊκό σύστημα ώστε να προστατεύει τη μέση του από μικροτραυματισμούς.Οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι άνθρωποι (με δείκτη μάζας σώματος ΒΜΙ πάνω από 25-30) έχουν πιο συχνά επεισόδια οσφυαλγίας.

Έχω πόνο στη μέση. Θα πρέπει να σταματήσω να σηκώνω βάρη ;

Στην οξεία φάση δηλαδή όταν ο πόνος είναι πρόσφατης έναρξης, προφανώς θα πρέπει κανείς να αποφεύγει να σηκώνει βάρη. Μπορεί δηλαδή να σηκώσει μια σακούλα από το σούπερ μάρκετ, αλλά δεν επιτρέπεται να σηκώσει πχ ένα βαρύ κιβώτιο. Όταν περάσει το στάδιο αυτό και ο πόνος έχει φύγει, μπορεί κανείς να σηκώνει μικρά βάρη, αλλά πρέπει να μάθει να το κάνει με το σωστό τρόπο δηλ. λυγίζοντας τα γόνατα και χωρίς να σκύβει, όπως κάνουν οι αρσιβαρίστες. Από και πέρα όσο πιο πολύ γυμνάζει κανείς τους μυς της σπονδυλικής στήλης τόσο πιο πολύ αντέχει η μέση του.

Γενικά μιλώντας, η καθημερινή ζωή περιλαμβάνει ασφαλώς και το να σηκώνει κανείς βάρη : το ανθρώπινο σώμα είναι φτιαγμένο ΚΑΙ για να σηκώνει βάρη πχ ένας γονιός που σηκώνει το παιδί του.

Μια εντελώς διαφορετική περίπτωση είναι η άρση βαρών στο γυμναστήριο : σαν γενική οδηγία, αν δεν είναι εντελώς απαραίτητο (δηλαδή αν δεν είναι κανείς αθλητής) καλό είναι ένας άνθρωπος με πρόβλημα στη μέση του να αποφεύγει να ασκείται με βάρη στο γυμναστήριο.

Η οστεοπόρωση μπορεί να είναι αίτιο πόνου στη μέση ;

Μόνο όταν συμβεί ένα κάταγμα. Αυτού του είδους τα κατάγματα συμβαίνουν συνήθως αυτόματα (δηλ. δεν προκαλούνται από ένα πέσιμο) και μπορεί τα συμπτώματα να μην είναι τόσο θορυβώδη όσο στα "κανονικά" κατάγματα δηλ. ο πόνος να είναι ελάχιστος.

Τι σημαίνει χρόνια οσφυαλγία ;

Ο πόνος στη μέση (οσφυαλγία) χαρακτηρίζεται ως χρόνιος όταν παραμένει για πάνω από 3 μήνες χωρίς διακοπή. Το όριο των 3 μηνών δεν είναι αυθαίρετο : έχει παρατηρηθεί ότι σε ασθενείς με πόνο στη μέση για πάνω από 3 μήνες, υπάρχουν ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που κάνουν την θεραπεία πιο δύσκολη :

1. πόνος με «περίεργους» χαρακτήρες δηλ. που περιγράφεται σαν κάψιμο, ηλεκτρικό ρεύμα, μαχαιριά

2. το αίτιο που ξεκίνησε τον πόνο μπορεί να φαίνεται ότι θεραπεύτηκε πχ μια κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου μπορεί να έχει υποχωρήσει στην μαγνητική τομογραφία

3. ο ασθενής επηρεάζεται ψυχικά από τον πόνο και εμφανίζει συμπτώματα όπως άγχος και κατάθλιψη

Ποια είναι η επιστημονική ερμηνεία για αυτό τον περίεργο τύπο πόνου στη μέση ;

Η επικρατούσα θεωρία για τον χρόνιο πόνο είναι ότι ο συνεχής και μακροχρόνιος ερεθισμός της νευρικής οδού (δηλαδή της διαδρομής από το σημείο του πόνου έως τον εγκέφαλο) προκαλεί «ευαισθητοποίηση» (sensitization) με αποτέλεσμα ένα ερέθισμα να προκαλεί υπεραντίδραση ή περίεργη αντίδραση.

Έτσι μπορεί ένα μικρής ένταση ερέθισμα να προκαλέσει πολύ έντονο πόνο ή πόνο που δεν αντιστοιχεί στον τύπο του ερεθίσματος, πχ να νιώθει κανείς ότι καίγεται ενώ δεν υπάρχει κάποιο σημείο στο σώμα του που θερμαίνεται. Έτσι, ακόμα και αν το ανατομικό αίτιο του πόνου θεραπευτεί, μπορεί ο πόνος και η ψυχολογική αντίδραση να παραμείνουν, σα να έχουν εντυπωθεί στον εγκέφαλο. Αυτός είναι και ο λόγος που σε χρόνιους πόνους στη μέση χορηγούνται (εκτός από τα κοινά παυσίπονα) και φάρμακα που επιδρούν στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα πχ τα αντικαταθλιπτικά.

Πότε πρέπει να επισκεφθώ ένα γιατρό, για τον πόνο στη μέση ;

• όταν ο πόνος δεν περνάει με απλά παυσίπονα σε λίγες ημέρες
• όταν ο πόνος, εκτός από τη μέση εμφανίζεται και στο πόδι
• όταν το πόδι μουδιάζει ή αρχίζει και παραλύει
• όταν ο πόνος στη μέση παραμένει και το βράδυ, την ώρα του ύπνου, ή και ξυπνάει τον πάσχοντα από τον ύπνο του
• όταν εμφανίζεται πρόβλημα στην ούρηση, την αφόδευση ή και τη σεξουαλική λειτουργία
• όταν συνοδεύεται από πυρετό
• όταν ξεκίνησε με αφορμή ένα πέσιμο ή ένα ατύχημα
• όταν συνοδεύεται από απώλεια σωματικού βάρους
• όταν υπάρχει ιστορικό καρκίνου, οστεοπόρωσης, μακροχρόνιας χρήσης κορτιζόνης, χρήσης ενδοφλέβιων ναρκωτικών (πχ ηρωίνης) ή αλκοολισμού.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα;

Ο γιατρός που θα σας εξετάσει θα πάρει ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό και θα σας εξετάσει. Κατόπιν, αν χρειαστεί θα γίνουν εξετάσεις όπως απλές ακτινογραφίες, αξονική ή μαγνητική τομογραφία.

Πρέπει να κάνω οπωσδήποτε μια ακτινολογική εξέταση για τον πόνο στη μέση ;

Όχι. Το 70% περίπου των περιπτώσεων οσφυαλγίας οφείλεται σε απλή μυϊκή καταπόνηση και σ αυτές τις περιπτώσεις δεν υπάρχει λόγος να γίνει κάποια εξέταση.

Κι αν γίνει μια ακτινογραφία ή μαγνητική τομογραφία και δείξει κάτι ;

Αυτό είναι πάρα πολύ συχνό : κάνει κάποιος μια εξέταση στη μέση του και ανακαλύπτεται ένα ακτινολογικό εύρημα πχ μια κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, οστεόφυτα κλπ. Αυτό όμως είναι αυτό που λέει η λέξη : ένα ακτινολογικό εύρημα. Σημαίνει δηλαδή ότι σε κάποια χρονική στιγμή ο δίσκος τραυματίστηκε. Δεν μας λέει όμως η εξέταση πότε έγινε αυτός ο τραυματισμός, δηλαδή αν είναι πρόσφατος ή παλιός, συνεπώς δεν μας αποδεικνύει ότι ο πόνος στη μέση στην παρούσα χρονική στιγμή οφείλεται στην συγκεκριμένη δισκοκήλη. Επίσης, πολλές "εκφυλιστικές αλλοιώσεις" παρατηρούνται σε όλους τους ανθρώπους, είτε πονάνε είτε όχι. Συνεπώς δεν μπορεί η διάγνωση να καθοδηγείται μόνο από τα ακτινολογικά ευρήματα.

Για τον ίδιο λόγο αυτό δεν πρέπει ποτέ να προτείνεται η θεραπεία (ή και η ένδειξη για χειρουργείο) ενός προβλήματος στη σπονδυλική στήλη κοιτώντας απλά μια μαγνητική τομογραφία. Το σωστό είναι να προηγείται το ιστορικό και η κλινική εξέταση και κατόπιν, να συσχετίζονται τα ευρήματα της μαγνητικής τομογραφίας με τα συμπτώματα του ασθενούς.

Ποια είναι πιο ειδική εξέταση για την οσφυαλγία ; η απλή ακτινογραφία, η αξονική τομογραφία ή η μαγνητική τομογραφία ;

Δεν υπάρχει μία μοναδική απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Κάθε εξέταση έχει ενδείξεις και κάθε εξέταση έχει μειονεκτήματα :

1. η απλή ακτινογραφία είναι πολύ γρήγορη και απλή εξέταση, κοστίζει δε ελάχιστα. Απεικονίζει όμως μόνο τα οστά. Μπορεί να δει κανείς δηλαδή καλά ένα κάταγμα, σκολίωση ή κύφωση, σπονδυλολίσθηση, αλλά δεν δείχνει τους μεσοσπονδύλιους δίσκους ή τα νεύρα

2. η αξονική τομογραφία διαρκεί πολύ λίγα λεπτά και έχει ένα μέσο κόστος, έχει όμως μεγάλη δόση ακτινοβολίας. Απεικονίζει σχετικά καλά όλα τα στοιχεία της σπονδυλικής στήλης. Μειονεκτεί σχετικά στην απεικόνιση των νεύρων και των δίσκων

3. η μαγνητική τομογραφία διαρκεί αρκετή ώρα πχ 20 λεπτά και είναι εξέταση ενοχλητική για ανθρώπους που έχουν κλειστοφοβία. Το κόστος είναι μεγάλο, δεν έχει όμως καθόλου ακτινοβολία. Είναι η πιο λεπτομερής εξέταση που διαθέτουμε, απεικονίζει όλες τις δομές της σπονδυλικής στήλης και ειδικά τα νεύρα. Υστερεί κάπως στα κατάγματα, ειδικά στα μικρά. Σε κάθε περίπτωση, ο γιατρός αφού σας έχει εξετάσει, θα επιλέξει και θα σας προτείνει την κατάλληλη εξέταση.

Πως αντιμετωπίζεται γενικά ένας πόνος στη μέση ;

• στις περισσότερες περιπτώσεις, η ξεκούραση και μερικά απλά μέτρα στο σπίτι μπορούν να βοηθήσουν πχ το «ζεστό και το κρύο» και ένας οσφυϊκός κηδεμόνας (ζώνη)

• για τον πόνο μπορούν να χρησιμοποιηθούν ορισμένα φάρμακα όπως παρακεταμόλη, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη κλπ

• η επίσκεψη σε έναν φυσικοθεραπευτή συχνά βοηθάει, ειδικά αν γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο και ενδείξεις

• εναλλακτικές μορφές θεραπείας όπως ο βελονισμός, η γιόγκα και το πιλάτες μπορεί να βοηθήσουν σημαντικά σε επιλεγμένους ασθενείς

• επίσης μπορούν κάποιες φορές να χρησιμοποιηθούν οι ενέσεις στη σπονδυλική στήλη.

• σε λίγες σχετικά περιπτώσεις, η παραπάνω (συντηρητική) θεραπεία δεν ωφελεί και είναι απαραίτητη μία χειρουργική επέμβαση.

Ξεκούραση σημαίνει ότι πρέπει να μείνω στο κρεβάτι ;

Μόνο για 2-3 ημέρες και μόνο αν είναι εντελώς απαραίτητο. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι, η παραμονή στο κρεβάτι για περισσότερες από 2-3 ημέρες, μάλλον επιδεινώνει παρά θεραπεύει τον πόνο στη μέση. Γενικά συνιστάται να περπατάει κανείς όσο μπορεί.

Αν κάποιος είναι αδύνατο να σηκωθεί από το κρεβάτι, παρά τη συντηρητική θεραπεία, λόγω αφόρητου πόνου, αυτό συνήθως είναι ένδειξη σοβαρού προβλήματος και πρέπει να εξεταστεί από γιατρό.

Πρέπει να χρησιμοποιήσω ζεστό ή κρύο για την ανακούφιση από τον πόνο στη μέση;

Και οι δύο τρόποι είναι δοκιμασμένοι και βοηθούν, ανάλογα την περίπτωση. Ο μηχανισμός δράσης είναι διαφορετικός :

- το ζεστό (θερμότητα) προκαλεί μυοχάλαση δηλ. χαλάρωση των μυών που έχουν συσπασθεί από τον πόνο και αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος. Μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει ένα ύφασμα που έχει ζεσταθεί επάνω στο καλοριφέρ ή να κάνει ένα ζεστό μπάνιο (όχι καυτό)

- το ψυχρό σταματάει την αγωγή των ινών του πόνου (όπως πχ οι αθλητές που βάζουν ψυκτικό όταν παίζουν ποδόσφαιρο). Μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει μια παγοκύστη τυλιγμένη σε ένα ύφασμα (όχι σε απευθείας επαφή με το δέρμα). Απλός τρόπος εναλλακτικά : ένα πακέτο με λαχανικά από την κατάψυξη.

Τι φάρμακα μπορώ να πάρω για τον πόνο στη μέση ;

Τα φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την οσφυαλγία είναι :

1. κατ αρχήν η παρακεταμόλη, μόνη ή σε συνδυασμό με κωδείνη ή μυοχαλαρωτικό. Είναι το πιο απλό και ασφαλές φάρμακο και πάντα η θεραπεία πρέπει να ξεκινάει από αυτήν.

2. μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (υπάρχουν διάφορες κατηγορίες). Ισχυρότερα παυσίπονα αλλά με πολλές παρενέργειες στην χρόνια χορήγηση όπως γαστρίτιδα, γαστρορραγία, αύξηση της αρτηριακής πίεσης, προσβολή των νεφρών, αιμορραγική διάθεση κλπ.

3. οπιοειδή δηλ. φάρμακα τύπου μορφίνης. Συνήθως δίνονται με ενδοφλέβια ή ενδομυϊκή ένεση στο Νοσοκομείο αλλά υπάρχουν και κάποια σκευάσματα από το στόμα

4. αντιεπιληπτικά ή αντικαταθλιπτικά, κυρίως για τον χρόνιο πόνο, αλλά και σε ορισμένες οξείες καταστάσεις

ΥΓ Αν και χρησιμοποιείται κατά κόρον στην Ελλάδα, η κορτιζόνη από το στόμα (σε χάπια) δεν ενδείκνυται γενικά στην οσφυαλγία διότι τα αποτελέσματα από τη χορήγησή της είναι μέτρια και υπάρχουν σοβαρές παρενέργειες.

Όλα τα παραπάνω φάρμακα πρέπει να δίνονται με οδηγία ενός γιατρού που σας έχει προηγουμένως εξετάσει. Είναι πρόχειρο και ενδεχομένως επικίνδυνο να παίρνει κανείς φάρμακα μόνος του, ακούγοντας φίλους, παίρνοντας ιδέες από το ίντερνετ ή μιλώντας με ένα γιατρό στο τηλέφωνο, χωρίς να έχει προηγηθεί εξέταση.

Σε τι μπορεί να με βοηθήσει ένας φυσικοθεραπευτής για τον πόνο στη μέση ;

Ο ρόλος ενός φυσικοθεραπευτή (ή φυσιάτρου) είναι πολύ σημαντικός στην αντιμετώπιση της οσφυαλγίας. Το πιο σωστό είναι να γίνει ένα αρχικό πρόγραμμα λίγων ημερών και μετά ο ασθενής να μάθει να κάνει μόνος του τις απαραίτητες ασκήσεις. Στην αρχή αντιμετωπίζεται ο έντονος πόνος για να μπορέσει ο ασθενής να περπατήσει (δηλ. να μην καθηλώνεται στο κρεβάτι) και όταν υποχωρήσει ο πόνος θα ξεκινήσουν ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών και επανεκπαίδευσης της σπονδυλικής στήλης. Το πρόγραμμα μπορεί να περιλαμβάνει :

1. μέσα άμεσης ανακούφισης όπως ηλεκτροθεραπεία (πχ TENS), υπέρηχοι, διαθερμίες, μασάζ

2. αερόβια άσκηση πχ περπάτημα, κολύμπι ή υδροθεραπεία, ακόμα και ποδήλατο σε ορισμένες περιπτώσεις

3. ασκήσεις σταθεροποίησης του κορμού και ιδιοδεκτικότητας, που «μαθαίνουν» στους μυς να στηρίζουν καλύτερα την σπονδυλική στήλη

4. ασκήσεις ενδυνάμωσης πχ κοιλιακοί – ραχιαίοι (όχι στην έναρξη του προγράμματος)

5. ασκήσεις εύρους κίνησης

6. μηχανική διάγνωση και θεραπεία McKenzie

7. επανεκπαίδευση δηλ. να μάθουμε ποιος είναι ο σωστός τρόπος να στεκόμαστε όρθιοι, να καθόμαστε, να σηκώνουμε βάρη κλπ

Για μια οσφυαλγία πρέπει να επισκεφθώ πρώτα ένα φυσικοθεραπευτή ή ένα γιατρό ;

Η φυσικοθεραπεία είναι μία από τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του πόνου στη μέση. Άλλες μέθοδοι είναι τα φάρμακα, οι κηδεμόνες, το περπάτημα και τέλος οι ενέσεις και οι χειρουργικές επεμβάσεις στη σπονδυλική στήλη. Συνεπώς πρέπει να υπάρχει ένα κεντρικό πρόσωπο που θα επιλέξει τις μεθόδους που θα χρησιμοποιηθούν και θα αξιολογεί την πορεία του ασθενούς.

Το σωστό είναι ο ασθενής με πόνο στη μέση να επισκεφθεί πρώτα ένα γιατρό για να αποκλεισθούν τα σπάνια και σοβαρά αίτια ενός πόνου στη μέση. Ακολούθως ο γιατρός παραπέμπει τον ασθενή στον φυσικοθεραπευτή με τον οποίον θα πρέπει να έχει επικοινωνία για να συζητιέται η εξέλιξη της θεραπείας. Η τελική ευθύνη για την πορεία του ασθενούς ανήκει στον γιατρό.

Θα πρέπει να φορέσω ένα κηδεμόνα (ζώνη) για τον πόνο στη μέση ;

Ένας απλός μαλακός κηδεμόνας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για λίγες ημέρες. Δεν προσφέρει πλήρη ακινητοποίηση (αυτό το κάνουν οι σκληροί κηδεμόνες, που χρησιμοποιούμε πχ στα κατάγματα) αλλά περιορίζει τις υπερβολικές και απότομες κινήσεις και έτσι υπενθυμίζει στον ασθενή με οσφυαλγία τη σωστή στάση, ιδίως στην εργασία του.

Η συνεχής χρόνια χρήση οδηγεί σε αντίθετα αποτελέσματα γιατί ατροφούν οι μύες της σπονδυλικής στήλης, με αποτέλεσμα χειρότερο πόνο. Εν κατακλείδι, εάν χρησιμοποιηθεί για 1-2 εβδομάδες ο κηδεμόνας μπορεί να φανεί χρήσιμος. Το πιο σωστό είναι να χρησιμοποιείται μαζί με ένα πρόγραμμα ενίσχυσης των μυών της σπονδυλικής στήλης ώστε τελικά ο κηδεμόνας να μην χρειάζεται.

Πόσο πιθανό είναι να χρειαστώ χειρουργείο για ένα πόνο στη μέση ;

Είναι μικρή η πιθανότητα. Από τους 100 ασθενείς που θα επισκεφθούν ένα γιατρό για ένα πόνο στη μέση, μόνο 5-10 θα χρειαστούν τελικά χειρουργείο και αυτό αφού έχουν εξαντληθεί όλα τα άλλα μέσα (συντηρητική θεραπεία).

Τι μπορώ να κάνω τις περιόδους που δεν πονάω, για να προλάβω τον πόνο στη μέση;

• να ασκείστε τακτικά, σε συνεννόηση με το γιατρό σας. Το περπάτημα και το κολύμπι, είναι δύο άριστες ασκήσεις, που δυναμώνουν τη σπονδυλική σας στήλη. Πριν αρχίσετε, ρωτήστε το γιατρό σας ποιες ασκήσεις επιτρέπονται, σε σχέση με άλλα προβλήματα υγείας, όπως οι παθήσεις της καρδιάς.

• ενισχύστε τους μυς που υποστηρίζουν την περιοχή της μέσης (κοιλιακούς και ραχιαίους). Η συνεννόηση με το φυσίατρο ή φυσικοθεραπευτή είναι απαραίτητη

• σταματήστε το κάπνισμα, ή τουλάχιστον ελαττώστε το

• μείνετε στο σωστό σωματικό βάρος, χάστε τα περιττά κιλά

• βοηθήστε τη σπονδυλική σας στήλη : μάθετε πως να σηκώνετε βάρη, πως να στέκεστε, σε τι στρώμα και με τι τρόπο να κοιμάστε, πως να κάθεστε στο γραφείο κ.ο.κ.

Σε ποιόν γιατρό θα πρέπει να απευθυνθώ για τον πόνο στη μέση ;

Μπορείτε να απευθυνθείτε σ ένα γιατρό με ειδίκευση στη σπονδυλική στήλη, είτε Νευροχειρουργό είτε Ορθοπαιδικό.

* δείτε επίσης τις ενότητες οσφυϊκή δισκοκήλη, οσφυϊκή στένωση, οσφυϊκή σπονδυλολίσθηση, χειρουργείο στη μέση και ενέσεις στη σπονδυλική στήλη. Επίσης την ενότητα σπονδυλική στήλη.