Η μυϊκή κράμπα (muscle cramp) είναι ένας επώδυνος μυϊκός σπασμός. Ο μυς συσπάται ακούσια, απότομα και έντονα, με αποτέλεσμα να υπάρχει δυνατός πόνος. Συχνά μπορεί κανείς να δει και να ψηλαφίσει το μυ κάτω από το δέρμα. Ο τρόπος για να σταματήσουμε την κράμπα είναι να καταφέρουμε και να τεντώσουμε τον μυ που συσπάστηκε.

Κάθε άνθρωπος μπορεί να εμφανίσει μια κράμπα σε κάποια στιγμή της ζωής του. Υπάρχουν διάφορα είδη κράμπας. Η κράμπα μπορεί να προέλθει από τραυματισμό, έντονη σωματική άσκηση, αφυδάτωση, από έλλειψη ουσιών όπως το κάλιο, το ασβέστιο και το μαγνήσιο (ειδικά στη διάρκεια της εγκυμοσύνης) αλλά και από κάποια φάρμακα όπως πχ τα διουρητικά. Αρκετά συχνές είναι οι κράμπες και στους ανθρώπους μεγάλης ηλικίας, ειδικά τη νύχτα.

Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις, οι κράμπες σε συνδυασμό και με άλλα νευρολογικά συμπτώματα όπως το μούδιασμα ή η αδυναμία στα χέρια ή τα πόδια, μπορεί να οφείλονται σε πιο σοβαρά αίτια όπως μια κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου στη μέση ή μια πολυνευροπάθεια.Ένας ασθενής με συχνές κράμπες πρέπει να εξετάζεται από ένα Νευρολόγο.

Συχνές ερωτήσεις

Σε τι ηλικίες εμφανίζονται οι κράμπες;

Οι κράμπες εμφανίζονται σε κάθε ηλικία. Είναι σπάνιες (αλλά υπάρχουν) στα παιδιά και όσο μεγαλώνει κανείς, η συχνότητα αυξάνεται. Στους ανθρώπους μεγάλης ηλικίας είναι ιδιαίτερα συχνές, ειδικά το βράδυ.

Σε τι μπορεί να οφείλεται μια κράμπα;

Μία μυϊκή κράμπα μπορεί να οφείλεται σε :

1. τραυματισμό, είτε στον ίδιο το μυ είτε σε ένα γειτονικό οστό (κάταγμα)

2. έντονη σωματική άσκηση. Η κράμπα εμφανίζεται συχνά σε νέους ανθρώπους που αθλούνται έντονα χωρίς να προετοιμάσουν τους μυς τους (stretching). Η κράμπα μπορεί να εμφανιστεί είτε άμεσα, είτε μετά από κάποιες ώρες

3. οι κράμπες στην ανάπαυση, εμφανίζονται συχνά σε ανθρώπους μεγάλης ηλικίας, ειδικά τη νύχτα. Αυτές οι νυχτερινές κράμπες (nocturnal cramps), αν και δεν είναι επικίνδυνες, είναι ιδιαίτερα ενοχλητικές και μπορεί να «καταστρέψουν» τον ύπνο. Η ακριβής αιτία δεν είναι γνωστή

4. αφυδάτωση, ειδικά το καλοκαίρι. Οι κράμπες είναι ένα χαρακτηριστικό πρώϊμο σύμπτωμα της θερμοπληξίας

5. μετακίνηση υγρών όπως πχ στην κίρρωση του ήπατος και στην αιμοκάθαρση

6. χαμηλή συγκέντρωση σε κάλιο, ασβέστιο και μαγνήσιο αίματος. Αυτό συμβαίνει φυσιολογικά στη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και σε παθολογικές καταστάσεις πχ σε πολλαπλούς εμετούς

7. φάρμακα όπως τα διουρητικά (πχ φουροσεμίδη), η δονεζεπίλη για την άνοια, ο αναστολέας ασβεστίου νιφεδιπίνη, η λοβαστατίνη για την χοληστερίνη. Αλλά και η απόσυρση από ουσίες και φάρμακα όπως το αλκοόλ, τα βαρβιτουρικά και τα ηρεμιστικά (πχ διαζεπάμη) μπορεί να προκαλέσουν μυϊκές κράμπες

8. έλλειψη βιταμινών όπως η θειαμίνη (Β1), το παντοθενικό οξύ (Β5) και η πυριδοξίνη (Β6)

9. ερεθισμό ενός νεύρου όπως πχ στην κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου (συνοδεύεται από πόνο, μούδιασμα και αδυναμία στο πόδι ), στην διαβητική νευροπάθεια και στην πλαγία αμυοτροφική σκλήρυνση (ALS).

Με τι μπορεί να μοιάζει η κράμπα, ειδικά στα πόδια;

Η μυϊκή κράμπα στα πόδια μπορεί να μοιάζει με τον πόνο της διαλείπουσας χωλότητας. Στην περίπτωση αυτή, ο ασθενής εμφανίζει πόνο στο πόδι μετά από βάδιση μιας ορισμένης απόστασης. Ο πόνος σταματάει με τη στάση. Ο πόνος αυτός δεν είναι αληθινός μυϊκός σπασμός αλλά προκαλείται από συσσώρευση γαλακτικού οξέος στους μυς.

Πως αντιμετωπίζονται οι μυϊκές κράμπες;

1. Μια απλή μέθοδος για να μια σταματήσουμε μια κράμπα είναι να τεντώσουμε τον μυ (stretching). Αν μας πιάσει πχ μια κράμπα στο πόδι μπορούμε να σηκωθούμε και να περπατήσουμε για λίγο. Η εφαρμογή τοπικής θερμότητας και το απαλό μασάζ μπορεί να βοηθήσουν στην λύση του συμπτώματος

2. Αν το αίτιο είναι απλό πχ μια κράμπα μετά από έντονη σωματική άσκηση, αρκεί να πιούμε αρκετό νερό, ή ακόμα καλύτερα ένα από τα γνωστά διαλύματα με ηλεκτρολύτες (κάλιο και νάτριο). Για τέτοιες περιπτώσεις φάρμακα δεν χρειάζονται διότι η κράμπα θα υποχωρήσει πριν απορροφηθεί το φάρμακο

3. Αν υπάρχει μυϊκός τραυματισμός, μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει μυοχαλαρωτικά για λίγες ημέρες πχ ορφεναδρίνη ή μπακλοφαίνη

4. Σε δύσκολες περιπτώσεις δυστονικών μυϊκών διαταραχών μπορεί να γίνει τοπική ενδομυϊκή ένεση βοτουλινικής τοξίνης (Botox ) με πολύ καλά αποτελέσματα

5. Αν η κράμπα οφείλεται σε κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου ή διαβητική νευροπάθεια και συνοδεύεται από συμπτώματα όπως αδυναμία στο πόδι ή μούδιασμα, η θεραπεία στρέφεται στο υποκείμενο νόσημα.

Πως μπορώ να προλάβω τις κράμπες;

- Σωματική άσκηση: φροντίζουμε την σωστή ενυδάτωση πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος της άσκησης. Ειδικά βοηθούν τα διαλύματα με ηλεκτρολύτες (κάλιο και νάτριο). Δεν ξεχνάμε τις διατατικές ασκήσεις (stretching). Προσέχουμε πιο πολύ τις ζεστές ημέρες

- Εγκυμοσύνη: ο γυναικολόγος σας θα σας συστήσει να παίρνετε ασβέστιο και μαγνήσιο

- Δυστονικές κράμπες: εμφανίζονται συχνά στο χώρο εργασίας και σχετίζονται με επαναλαμβανόμενες κινήσεις. Μπορούμε να τις προλάβουμε με εργονομικά tricks πχ στηρίγματα για τους καρπούς, αλλαγή θέσης στην καρέκλα, τακτικά διαλείμματα κ.ο.κ.

- Κράμπες στον ύπνο: ασκήσεις stretching πριν την κατάκλιση και αν το κρίνει ο Νευρολόγος σας, χορήγηση ασβεστίου ή μαγνησίου

- Για τους ηλικιωμένους: ασκήσεις stretching, επαρκής ενυδάτωση (προσοχή στα διουρητικά πχ υδροχλωροθειαζίδη) και ενδεχομένως χορήγηση ασβεστίου ή μαγνησίου.

Μου παρουσιάζονται συχνά κράμπες στα πόδια. Αυτό είναι σοβαρό; Μπορεί να έχει κάποιες συνέπειες στην υγεία μου;

Συνήθως το αίτιο της μυϊκής κράμπας είναι απλό και δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα εκτός από την ενόχληση που προκαλεί. Μια κράμπα βέβαια μπορεί να είναι σχετικά πιο επικίνδυνη όταν κάποιος κολυμπάει. Στην σπάνια περίπτωση όπου η κράμπα έχει σχέση με κάποιο νόσημα πχ κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου ή διαβητική νευροπάθεια, πρέπει η θεραπεία να στραφεί στο νόσημα αυτό.

Σε ποιόν γιατρό θα πρέπει να απευθυνθώ για τις κράμπες ;

Θα πρέπει να επισκεφθείτε ένα Νευρολόγο.