Πονάει η μέση μου. Να κόψω το τσιγάρο ;
Κ. Κωσταβάρας | 4-12-2017
Η ερώτηση μοιάζει εξαρχής λίγο παράξενη, ωστόσο οι μελέτες των τελευταίων ετών δείχνουν να υπάρχει κάποια σχέση, αν και ακόμα όχι πλήρως καθορισμένη. Ας δούμε τα μέχρι τώρα δεδομένα :
Οι καπνιστές έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν οσφυαλγία σε σχέση με τους μη-καπνιστές. Μιλάμε για οξεία οσφυαλγία (δηλαδή ένα απλό επεισόδιο που κρατάει λίγες ημέρες και συνήθως είναι “μυϊκό”) αλλά ακόμα πιο πολύ αυξάνεται η πιθανότητα για χρόνια οσφυαλγία (που διαρκεί μήνες και προκαλείται από μόνιμη βλάβη).
Η σχέση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη στους εφήβους και δη στα κορίτσια : μια νέα κοπέλα που καπνίζει πχ στα 15 έχει αυξημένη πιθανότητα να πονάει στη μέση της όταν γίνει 20-30. Συνεπώς φαίνεται ότι κάτι αλλοιώνεται δομικά στη σπονδυλική στήλη σ' έναν άνθρωπο που καπνίζει. Να ληφθεί υπ' όψη ότι οι καπνιστές πονάνε συχνότερα σε όλο το μυοσκελετικό σύστημα δηλ όχι μόνο στη μέση αλλά και στον αυχένα, τους ώμους, τα γόνατα κ.ο.κ. όπως έδειξε η παρακάτω μελέτη
https://ard.bmj.com/content/62/1/33.long
Μια μελέτη του 2012 στο περιοδικό Journal of Bone and Joint Surgery έδειξε ότι οι άνθρωποι που δεν είχαν καπνίσει ποτέ, είχαν σημαντικά λιγότερους πόνους στη σπονδυλική στήλη, ενώ όσοι κάπνιζαν, αλλά διέκοπταν το κάπνισμα κατά την διάρκεια της θεραπείας τους για τον πόνο, είχαν σαφώς καλύτερα αποτελέσματα.
Επίσης υπάρχει η (ήδη γνωστή σχέση) του καπνίσματος με τις επεμβάσεις στην σπονδυλική στήλη. Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε σπονδυλοδεσία πρέπει να διακόψουν το κάπνισμα, διότι μειώνεται η πιθανότητα να ενωθούν σωστά οι σπόνδυλοι (δηλαδή να “δέσουν” μεταξύ τους, όπως υπονοεί το όνομα της επέμβασης). Επίσης στους καπνιστές αυξάνεται ο μετεγχειρητικός πόνος και ελαττώνεται η λειτουργική αποκατάσταση. Αυτό δε, αφορά όχι μόνο στα τσιγάρα, αλλά και σε κάθε σκεύασμα με νικοτίνη (!) όπως τσίχλες, αυτοκόλλητα, πίπες και πούρα.
Γιατί όμως συμβαίνουν αυτά ;
1) μία ερμηνεία είναι η εξής : το τσιγάρο προκαλεί αθηροσκλήρωση δηλ χρόνια στένωση των αγγείων. Αυτό εκτός από τις ήδη γνωστές επιπτώσεις (έμφραγμα μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο) εμποδίζει την παροχή αίματος στη σπονδυλική στήλη (στις αρθρώσεις, στους μεσοσπονδυλιους δίσκους, στους σπονδύλους) και έτσι μειώνεται η ικανότητα επούλωσης. Η περιοχή αυτή (οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλη) εξυπηρετεί δύο λειτουργίες : την κίνηση (σκύβουμε, στρίβουμε, τεντωνόμαστε πίσω κ.ο.κ.) και την στήριξη (δέχεται όλο το βάρος του υπερκείμενου σώματος, συν ότι βάρος σηκώνουμε στις διάφορες δουλειές μας).
Κάθε ιστός στην περιοχή της μέσης τραυματίζεται καθημερινά. Υπάρχει ένας συνεχής κύκλος, όπου ο τραυματισμός ακολουθείται από την επούλωση και μετά ακολουθεί ένας νέος τραυματισμός κλπ. Φαίνεται ότι την επούλωση αυτή την εμποδίζει η μειωμένη παροχή αίματος και θρεπτικών συστατικών που προκαλείται από το κάπνισμα.
2) μια άλλη εξήγηση που προτείνεται είναι ότι το κάπνισμα επηρεάζει την αίσθηση του πόνου. Μια μελέτη του 2010 στο περιοδικό Anesthesiology έδειξε ότι το τσιγάρο αλλοιώνει τους υποδοχείς του πόνου με αποτέλεσμα, ένας “μικρός” πόνος να γίνεται αντιληπτός ως “έντονος”. Παρατηρήθηκε επίσης ότι το τσιγάρο φαίνεται να μειώνει την αποτελεσματικότητα των οπιούχων φαρμάκων (πχ τραμαδόλη, κωδεΐνη) στην αντιμετώπιση του σοβαρού πόνου στη μέση, γεγονός που πάλι δείχνει ότι η νικοτίνη (ή άλλες ουσίες) επηρεάζουν την αντίληψη που έχουμε όταν πονάμε.
Οι παραπάνω μελέτες, είναι ενδεικτικές. Δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα τι ακριβώς προκαλεί το τσιγάρο στους ανθρώπους και σε ποιες ακριβώς περιπτώσεις με πόνο στη μέση η διακοπή του θα βοηθήσει ουσιαστικά. Ωστόσο, φαίνεται ότι υπάρχει μια συσχέτιση, συνεπώς η αρχική απάντηση στο ερώτημα της επικεφαλίδας είναι : ναι !
* δείτε επίσης τις ενότητες οσφυαλγία.
► καλέστε στο 210 - 640 3183 (όλο το 24ωρο, 365 ημέρες το χρόνο) και ζητείστε ένα ραντεβού με το Νευροχειρουργό του